Ciąża i poród w Austrii 2025. Przewodnik po prawach i przywilejach w macierzyństwie
Wyobraź sobie, że mieszkasz w Austrii i właśnie dowiedziałaś się, że spodziewasz się dziecka. Radość miesza się z niepewnością – co teraz? Jakie prawa przysługują przyszłym mamom? Kiedy powinnaś poinformować pracodawcę? A co, jeśli nie pracujesz – czy cokolwiek Ci przysługuje? W tym artykule znajdziesz wszystkie najważniejsze informacje, które pomogą Ci spokojnie przejść przez ten piękny etap życia, korzystając ze wsparcia, jakie oferuje Austria
Tytułem wstępu…
Polki w ciąży mieszkające w Austrii potrzebują przede wszystkim praktycznych informacji dotyczących ciąży i przyjścia na świat Nowego Człowieka. Jakie formalności załatwić? Gdzie i w jakiej kolejności? Jakich terminów nie przegapić? Zamiast przeczesywać internet, często kobiety wybierają moją pomoc. Dlaczego? Poza barierą językową kluczowe okazuje się moje doświadczenie z austriackimi realiami i urzędami.
W pewnym momencie zaczęłam otrzymywać tak wiele pytań, że razem z koleżanką, która rodziła w Austrii, stworzyłyśmy kompleksowy przewodnik po prawach i przywilejach w macierzyństwie w Austrii. Zanim jednak pomyślisz o zakupie poradnika, przeczytaj poniższy artykuł. Pomoże Ci on uporządkować informacje i zdecydować, czy potrzebujesz pogłębionej wiedzy, czy poradzisz sobie sama.
Tekst skierowany jest głównie do (przyszłych) matek pracujących etatowo.
Dwie kreski – co dalej? Kiedy poinformować pracodawcę o ciąży?
Test ciążowy wyszedł pozytywny? Super, gratulacje! Zaczynasz nowy okres w swoim życiu 🙂
Decyzja, kiedy i komu powiedzieć o ciąży, zależy od Ciebie. Jednak jedno jest pewne – musisz poinformować swojego pracodawcę lub urząd pracy, jeśli jesteś zarejestrowana jako bezrobotna.
Przygotuj się do rozmowy, zabierz zaświadczenie od ginekologa z przewidywaną datą porodu i przekaż je do działu kadr. Nie spiesz się, ale pamiętaj, że najlepiej zrobić to, gdy ciąża zostanie potwierdzona. Arbeiterkammer radzi aby zaczekać aż do wydania książeczki ciąży, a tę otrzymuje się przy pierwszym badaniu.
View this post on Instagram
Przywileje w miejscu pracy
W trakcie ciąży jesteś w pracy chroniona – przede wszystkim:
- pracodawca nie może Cię zwolnić
- wykonywanie niektórych czynności od pewnego momentu ciąży jest zabronione, na przykład: nieprzerwana praca na stojąco powyżej 4 godzin, praca na akord, praca na nocnych zmianach, podnoszenie ciężarów czy nadgodziny.
Twój pracodawca ma obowiązek przestrzegać zakazów pracy oraz musi pisemnie poinformować inspekcję pracy, że zatrudnia kobietę w ciąży.
Jeżeli w Twojej firmie jest zatrudniony lekarz zakładowy, pracodawca ma obowiązek poinformować go o Twojej ciąży.
View this post on Instagram
Ciąża w Austrii poród w Austrii
Przed porodem: prawny zakaz pracy czyli Mutterschutz
Na 8 tygodni przed porodem zaczyna się Mutterschutz, czyli okres ochronny, w którym nie możesz pracować. Wtedy zamiast wynagrodzenia od pracodawcy, otrzymujesz Wochengeld – specjalny zasiłek wypłacany przez Austriacką Kasę Chorych (ÖGK).
Mutterschutz trwa do 8 tygodni po porodzie, czyli łącznie 16 tygodni. Jeśli urodzisz przed terminem to okres Mutterschutz przed porodem zostanie skrócony, to po porodzie automatycznie się przedłuży, aby łącznie trwał przysługujące Ci 16 tygodni.
UWAGA! W przypadku ciąży mnogiej, urodzenia wcześniaka lub w przypadku porodu przez cesarskie cięcie (CC) przysługuje Ci przedłużony Mutterschutz!
View this post on Instagram
Ciąża w Austrii poród w Austrii
Po porodzie: uprawnienia rodzicielskie 2025
Przeczesując internet być może zauważyłaś, że od pewnego czasu zmieniło się nazewnictwo związane z macierzyństwem w Austrii. Już nie ma „Mutter-Kind-Pass”, zastąpił go „Eltern-Kind-Pass”. Wycofano nazwę „Karenz” – zamiast tego jest „Elternkarenz”. A zamiast „matka” i „ojciec” jest „rodzic” („Elternteil”) i „drugi rodzic” („der zweite Elternteil”).
To efekt wejścia w życie unijnej dyrektywy dotyczącej work-life-balance, która zaczęła obowiązywać w listopadzie 2023.
Oprócz nazewnictwa zmieniły się również przywileje rodziców. Na szczęście – na korzyść rodziców 🙂
W telegraficznym skrócie:
- Po zakończeniu Mutterschutz rozpoczynasz urlop rodzicielski – Karenz. Może on trwać max. do ukończenia przez dziecko 22. miesiąca życia,
- urlop rodzicielski można podzielić z drugim rodzicem – wówczas może on trwać do końca 2.roku życia dziecka (warunek: drugi rodzic musi wziąć minimum dwa miesiące Karenz),
- w trakcie Karenz przysługuje Ci zasiłek Kinderbetreuungsgeld (KBG). Uwaga – KBG przysługuje również niepracującym matkom, pod warunkiem że są ubezpieczone,
- ojcu dziecka przysługuje Papamonat – bezpłatny urlop, na czas którego pobiera się symboliczny zasiłek Familienzeitbonus. Pracodawca nie może odmówić udzielenia Papamonat, ani z tego powodu zerwać umowy o pracę,
- po zakończeniu Karenz i powrcie do pracy, rodzicom przysługuje tzw. „Elternteilzeit” – prawo do pracy na mniejszą część etatu. Pracodawca nie może odmówić udzielenia Elternteilzeit, ani z tego powodu zerwać umowy o pracę.
Zerknij też na tę rolkę:
View this post on Instagram
Austriackie zasiłki na dzieci
Standardowe zasiłki związane z macierzyństwem (wkrótce aktualizacja kwot na rok 2025):
Kinderbetreuungsgeld (KBG) – zabezpieczenie finansowe w pierwszych miesiącach życia dziecka (do max. 851 dni). O KBG wnioskujesz samodzielnie w kasie chorych (ÖGK), masz do wyboru dwa warianty:
- zryczałtowany czyli stała kwota; w roku 2024: 39,33 euro dziennie przy wariancie 365 dni. Im dłużej pobieramy zasiłek tym mniejsza kwota dzienna, i tak przy wariancie 851 dni zasiłek wynosi 16,87 euro dziennie
- zależny od dochodów – wynosi 80% ostatniego wynagrodzenia, czyli w praktyce u osób pracujących 80% Wochengeld. Można go pobierać przez rok.
Familienbeihilfe – klasyczne świadczenie rodzinne analogicznie jak w innych krajach Europy. W Polsce odpowiednikiem jest 800+
Kwoty zasiłku zwiększają się wraz z wiekiem dziecka, dodatkowo pobierając Familienbeihilfe przysługują Ci ulgi przy rozliczeniu rocznym podatku. Szczegóły znajdziesz w poniższym materiale:
View this post on Instagram
Podsumowanie
Doskonale wiem jak trudno jest być przyszłą mamą w obcym kraju. Ogólnodostępne portale informacyjne nie uwzględniają specyficznych potrzeb migrantek, które przecież muszą się borykać z dodatkowymi wyzwaniami. Dlatego specjalnie dla Polek w Austrii stworzyłyśmy przewodnik, o którym wspominałam na początku wpisu.
Nawet jeżeli nie znasz jeszcze języka niemieckiego, to z tym przewodnikiem będziesz przygotowana do porodu, będziesz w stanie bez problemu sama zorganizować formalności związane z urodzeniem dziecka, a potem cieszyć się z nowego okresu jakim jest macierzyństwo, nie martwiąc się o dochód.
Zachęcam do przeglądnięcia spisu rozdziałów Przewodnika – to pomoże Ci ocenić czy będzie on dla Ciebie pomocny.
Dziękuję za poświęcenie czasu na przeczytanie tego artykułu. Mam nadzieję, że dostarczył on przydatnych informacji związanych z ciążą i porodem w Austrii. Powodzenia w Twojej przygodzie z macierzyństwem!
Ciąża w Austrii poród w Austrii
Ciąża w Austrii poród w Austrii
Możesz też postawić mi kawę!
przez „buycoffee.to” (PLN) lub bezpośrednio na mój paypal !
To może Cię również zainteresować
Miłośniczka Alp, Austrii, Tyrolu i języka niemieckiego. Autorka bloga „Polka w Tyrolu”. Aktualnie pracuje jako menedżer w jednym z tradycyjnych hoteli w Tyrolu. Lubi outdoor, sporty zimowe, lata 90-te i dobre jedzenie.