Szarotka alpejska – symbol Alp

Jednym z niezaprzeczalnych symboli Alp jest szarotka alpejska. Jak wygląda ta roślina, dlaczego jak i kiedy szarotka stała się symbolem Alp przeczytasz właśnie w tym wpisie.

Szarotka alpejska – legendarna roślina otoczona kultem

Ten niepozorny i niewinnie wyglądający kwiat to prawdziwy „twardziel”, zdolny do przetrwania w bardzo ekstremalnych warunkach. Zdolność tę szarotka zawdzięcza grubym, mięsistym płatkom, przypominającym wyglądem filc. „Filcowe” płatki chronią bowiem tę roślinę zarówno przed mrozem, jak i przed gorącem, oraz przed odparowywaniem nadmiernej ilości wody. Szarotka, jak głoszą tyrolskie przyśpiewki, rośnie „zwischen Schnee und Eis”, czyli pomiędzy śniegiem i lodem, który w wyższych partiach gór zalega przez cały rok. Kwiat ten jest jednocześnie odporny na prażące słońce, a jak wiadomo w górach słońce potrafi porządnie przypiec. Szarotka po zerwaniu przez długie lata zachowuje kształt i kolor, dzięki czemu jest łakomym kąskiem dla turystów; dawniej była masowo zrywana, dziś jest pod ścisłą ochroną. Ta otoczona przez Tyrolczyków prawdziwym kultem roślina jest reliktem epoki polodowcowej, i paradoksalnie wcale nie pochodzi z Alp, lecz przywędrowała do nich z… Mongolii.

Jak doszło do tego, że szarotka stała się symbolem Alp?

Wszystko zaczęło się w drugiej połowie XIX wieku, kiedy to turystyka w Alpach zaczęła się bardzo dynamicznie rozwijać. W 1869r powstał Niemiecki Związek Alpejski – organizacja wspierająca turystykę wspinaczkową. To właśnie ta organizacja zaczęła jako pierwsza stosować szarotkę jako symbol. Podczas jednego z zebrań niejaki Karl von Haushofer (niemiecki profesor mineralogii, współzałożyciel Związku), znudzony, sięgnął po kawałek chleba, zaczął toczyć go w rękach i „ulepił” jak z plasteliny model szarotki. Zebranym model się spodobał i jeszcze podczas tego samego zebrania zagłosowali za przyjęciem go jako oficjalnego symbolu Związku. W tamtym okresie do Alp zaczęło przyjeżdżać coraz więcej turystów i każdy chciał coś zabrać na pamiątkę. Biznes pamiątkarski miał więc pole do popisu, i wkrótce to właśnie szarotka stała się najpopularniejszym motywem zdobniczym, urastając ostatecznie do rangi symbolu Alp.

Pamiątki z motywem szarotki

Dziś praktycznie wszędzie w Alpach można kupić jakąś pamiątkę z motywem szarotki. Oprócz kiczowatych przypinek, magnesów na lodówkę itp., jest też bardziej wyrafinowany asortyment – biżuteria, masywne breloki do kluczy, eleganckie haftowane serwety… Jednym słowem, każdy, kto odwiedzi Tyrol, nie powinien wyjeżdżać bez „szarotkowego” souveniru!

Poniżej na zdjęciu: metalowy wisior  – jeden z przykładów biżuterii regionalnej:

Wizerunek szarotki alpejskiej znajdziemy na monecie Euro o wartości 2 eurocentów:

Szarotka na YouTube

Pisząc tego posta korzystałam między innymi z informacji zwartych w filmie dokumentalnym emitowanym przez stację 3sat pod tytułem „Edelweiß, Star der Alpen – Mythos, Kitsch, Realität” („Szarotka, gwiazda Alp – mit, kicz, rzeczywistość”). Film jest ciekawie zrobiony, jeżeli ktoś zna język niemiecki to polecam obejrzeć.  Zdjęcie szarotki dołączone jako główne do postu pochodzi z tego właśnie filmu.

Anna

Miłośniczka Alp, Austrii, Tyrolu i języka niemieckiego.   Autorka bloga „Polka w Tyrolu”.   Aktualnie pracuje jako menedżer w jednym z tradycyjnych hoteli w Tyrolu.  Lubi outdoor, sporty zimowe, lata 90-te i dobre jedzenie.